Konferencja dla nauczycieli przedmiotów ścisłych i przyrodniczych

22 lis 2025, 08:40 → 23 lis 2025, 23:59 Europe/Warsaw

P/0/05 (Kampus Chorzów)

Katarzyna Schmidt (Instytut Fizyki im. Augusta Chełkowskiego UŚ)

W ramach dwudniowej konferencji planujemy wykłady i warsztaty dla nauczycieli przedmiotów ścisłych i przyrodniczych. 

 

Zaprezentowane zostaną nowoczesne metody nauczania przedmiotów ścisłych i przyrodniczych, w tym: 

• metody  aktywizujące uczniów,  

• nauczanie przez  doświadczanie (min. IBSE),  

• praca metodą  projektu,  

• wykorzystanie  STEM, 

• zastosowanie AI w nauczaniu.  

Poruszone zostaną tematy związane z dobrostanem nauczycieli oraz pracą z uczniami o specjalnych potrzebach edukacyjnych. 

UDZIAŁ W KONFERENCJI JEST BEZPŁATNY

 

Uczestnicy będą mogli samodzielnie przeprowadzać doświadczenia oraz obserwacje z wykorzystaniem najnowocześniejszego sprzętu laboratoryjnego - połączenie teorii oraz praktyki jest bowiem istotnym elementem poznawczym. W dobie szybkiego postępu naukowego i rozwijających się technik analitycznych istotne jest zwiększanie świadomość oraz wiedzy nauczycieli, dla których techniki badawcze oraz doświadczalne wciąż stanowią duże wyzwanie dydaktyczne. Podniesienie ich kompetencji poprawi jakość edukacji uczniów, pobudzającą ich kreatywność i motywację

Klauzula_informacyjna.pdf

sob., 22 listopada

1 WydziałNauk Ścisłych i Technicznych UŚ dla szkół

Podczas krótkiej prezentacji zostaną przedstawione aktualnie realizowane projekty promocyjno-dydaktyczne skierowane do uczniów i nauczycieli szkół podstawowych oraz ponadpodstawowych.

Mówca: Katarzyna Schmidt (Uniwersytet Śląski, WNSiT)

2 WYKŁAD: Odtąd dotąd... a tam Kosmos

U progu nowej reformy edukacji powinniśmy zapytać o naszą wizję celu i formatu kształcenia pokoleń urodzonych w XXI w., które w swoim życiu zderzą się z niespotykaną do tej pory w rozwoju ludzkości intensywnością zmian społecznych, klimatycznych, technologicznych, ekonomicznych oraz wyzwań stawianych sobie przez ludzkość. Ciekawość dziecka wkraczającego do systemu edukacji znacznie wykracza poza wachlarz możliwości sztywnych ram grafików i treści oferowanych mu dotąd przez ten system. Jednak to ona, pierwotna i powszechna, jest fundamentem i napędem rozwoju każdego człowieka z osobna i całej ludzkości. Czy szkoła znajdzie sposób na pielęgnowanie tej ciekawości? Czy jest w stanie wykorzystać ją i rozwinąć, zmieniając wizję kształcenia współczesnych pokoleń – z formatu zachłyśniętego ilością wiedzy nagromadzonej do tej pory przez pokolenia do formatu rozwijającego refleksyjnych poszukiwaczy i odkrywców tajemnic, ciągle jeszcze czekających na nas … gdzieś tam?

Mówca: Dr Dagmara Sokołowska (Uniwersytet Jagielloński)

Odtąd dotąd... a tam Kosmos XI 25.pdf

10:00 Przerwa kawowa

W przerwie przewidziano możliwość zapoznania się ze stanowiskami firm i wydawnictw.

3 WARSZTAT: AI jako asystent nauczyciela – warsztaty praktyczne

Warsztat to spotkanie skierowane do nauczycieli, którzy chcą poznać praktyczne możliwości wykorzystania sztucznej inteligencji w codziennej pracy dydaktycznej. Uczestnicy zapoznają się z możliwościami obsługi popularnych narzędzi AI, w szczególności ChatGPT, Claude, Gemini, Grok oraz zobaczą, jak mogą one wspierać różnorodne zadania – od przygotowania materiałów dydaktycznych, przez planowanie lekcji, po indywidualizację procesu nauczania.
Warsztat łączy teorię z praktyką: uczestnicy poznają mocne strony i ograniczenia poszczególnych platform, nauczą się formułować skuteczne polecenia dla AI oraz dowiedzą się, jak bezpiecznie i etycznie korzystać z tych narzędzi. Podczas spotkania nauczyciele będą mieli okazję samodzielnie przetestować omawiane rozwiązania, wymienić się doświadczeniami z innymi uczestnikami oraz wspólnie zastanowić się nad tym, jak AI zmienia rolę nauczyciela i kształtuje przyszłość edukacji. Celem warsztatów jest wyposażenie kadry pedagogicznej w wiedzę i umiejętności pozwalające świadomie i odpowiedzialnie wprowadzać AI do własnej praktyki zawodowej.

Mówca: Joanna Maszybrocka (Uniwersytet Śląski, Wydział Nauk Ścisłych i Technicznych)

4 WARSZTAT: Druk 3d dla każdego

Podczas warsztatów uczestnicy poznają możliwości wykorzystania druku 3D w nauczaniu przedmiotów ścisłych i przyrodniczych na przykładzie prostego w obsłudze i przyjaznego dla użytkownika systemu. Zaprezentowane zostaną proste narzędzia do projektowania modeli (Thinkercad), proces przygotowania do druku oraz działanie drukarki 3D w czasie rzeczywistym. Uczestnicy zobaczą przykłady gotowych modeli edukacyjnych i dowiedzą się, jak efektywnie wdrażać druk 3D do pracy dydaktycznej z uwzględnieniem praktycznych rozwiązań i wskazówek. Grupa docelowa: nauczyciele wszystkich szkół

Mówca: Jacek Francikowski

5 WARSZTAT: IBL w akcji czyli jak wspierać aktywne uczenie się.

Warsztaty skierowane są do nauczycieli przedmiotów przyrodniczych, którzy chcą wzbogacić swoje lekcje o aktywizujące metody pracy. Uczestnicy poznają metodę Inquiry Based Learning (IBL) – podejście, które rozwija ciekawość naukową, krytyczne myślenie i umiejętność samodzielnego odkrywania zjawisk przez uczniów. Podczas spotkania zaprezentowane zostaną: podstawy teoretyczne i poziomy zaawansowania metody IBL, praktyczne scenariusze zajęć i materiały dydaktyczne, wskazówki, jak skutecznie wdrażać IBL i unikać najczęstszych błędów. Warsztat ma praktyczny charakter – uczestnicy wezmą udział w symulacjach i ćwiczeniach, zdobywając inspiracje i gotowe pomysły do wykorzystania w swojej pracy.

Mówca: Małgorzata Szymura

6 WARSZTAT: Kiedy ziemia drży – odkrywanie świata sejsmologa i sejsmologii

Warsztaty z sejsmologii będą poświęcone praktycznemu wprowadzeniu do nauki o trzęsieniach ziemi, falach sejsmicznych i procesach zachodzących we wnętrzu Ziemi. Uczestnicy poznają podstawowe pojęcia, takie jak fale P i S, zasady rejestracji drgań przy pomocy sejsmografów oraz interpretacji sejsmogramów. Omówiona zostanie także koncepcja source–path–site, wyjaśniająca, w jaki sposób właściwości źródła trzęsienia, droga propagacji fal oraz warunki lokalne wpływają na końcowy zapis sejsmiczny. W części teoretycznej uczestnicy zapoznają się również z fizycznym modelem wnętrza Ziemi oraz wkładem prof. Adama Dziewońskiego w badania nad jej strukturą. W części praktycznej wykorzystana zostanie aplikacja mobilna EMSC „LastQuake” oraz baza danych EMSC (emsc-csem.org ), umożliwiająca analizę rzeczywistych i archiwalnych trzęsień ziemi. Uczestnicy przeprowadzą proste obliczenia i analizy, m.in. dotyczące czasu przyjścia fal sejsmicznych, średniej prędkości ich propagacji oraz lokalizacji epicentrum trzęsienia ziemi w Polsce z użyciem map i danych pomiarowych. Warsztaty pozwolą zrozumieć podstawowe metody pracy sejsmologa oraz prześledzić cały proces – od rejestracji fal po wyznaczenie epicentrum. Zajęcia odbędą się w sali komputerowej z dostępem do Internetu i są skierowane do nauczycieli szkół podstawowych (klasy 5–8) oraz średnich.

Mówca: Maciej Mendecki

7 WARSZTAT: Niewidzialne fale – jak odkrywać i badać promieniowanie

Czy wiesz, że promieniowanie otacza nas na co dzień – w przestrzeni kosmicznej, w glebie, a nawet w naszych urządzeniach? Podczas warsztatów dowiesz się, czym są różne rodzaje promieniowania, jak je wykrywać i bezpiecznie badać. Zobaczysz detektory w akcji, wykonasz własne proste doświadczenia i przekonasz się, że świat niewidzialnych fal można oswoić i wykorzystać w nauce oraz technice. Grupa docelowa: nauczyciele szkół ponadpodstawowych.

Mówca: Szymon Pulawski (Uniwersytet Śląski)

8 WARSZTAT: Od izolacji DNA z banana do barwnego świata organelli: poznaj fascynujący świat komórek

Wejdź do mikroskopijnego świata i odkryj, jak fascynujące może być życie komórki! W trakcie warsztatów samodzielnie wyizolujesz DNA z banana i zajrzysz do wnętrza komórek, poznając kolorowy świat ich organelli. Nauka jeszcze nigdy nie była tak ciekawa! Grupa docelowa: nauczyciele wszystkich szkół.

Mówca: Katarzyna Malarz

9 WARSZTAT: Oznaczanie i dziedziczenie grup krwi.

Podczas warsztatu nauczyciele otrzymają materiały edukacyjne oraz przeprowadzą doświadczenie z oznaczaniem grupy krwi (układ ABO/antygen Rh) z wykorzystaniem dostępnego, bezpiecznego, komercyjnego testu. Uczestnicy warsztatów rozwiążą krzyżówki genetyczne związane z dziedziczeniem grup krwi lub antygenu Rh – w formie grywalizacji. Dodatkowo zostanie zaprezentowana internetowa gra edukacyjna BloodTypingGame oraz gra karciana, które można wykorzystać do utrwalenia zdobytej wiedzy. Dzięki warsztatom nauczyciele poszerzą swoją wiedzę, uzyskają informacje jak przeprowadzić podobne warsztaty z uczniami uatrakcyjniając prowadzenie zajęć lekcyjnych. Grupa docelowa: ???

Mówca: Barbara Wójcikowska

10 WARSZTAT: Pokazać, jak poprzez narrację i realne konteksty można budować w uczniach sens uczenia się matematyki oraz motywację do myślenia matematycznego

1. Otwarcie – „Lekcja jak u Hitchcocka”
   „Każda dobra lekcja, jak film Hitchcocka, zaczyna się od trzęsienia ziemi, a potem napięcie tylko rośnie.” - Krótka anegdota lub sytuacja „z życia szkoły”: np. rozmowa z uczniem, który pyta „A po co mi to?”. Uświadomienie: to pytanie nie jest atakiem, tylko szczerym wołaniem o sens.
   Teza: „Matematyka nie potrzebuje nowego programu nauczania. Potrzebuje nowego sposobu opowiadania.”

2. Po co uczymy matematyki? Refleksja nad celami: Czy uczymy liczenia, czy myślenia? Czy nasi uczniowie wiedzą, po co to robią? Matematyka jako język rozumienia świata, a nie tylko narzędzie rachunkowe. Cytat: „Matematyka to sztuka dostrzegania wzorców w chaosie.” Zachęta dla nauczycieli: spróbujmy mówić o matematyce tak, jak o kulturze — z emocją, z historią, z ludźmi w tle.

3. Gdzie dziś naprawdę bez matematyki ani rusz? Przykłady zawodów i dziedzin, gdzie matematyka jest kluczowa, ale nie zawsze oczywista: medycyna (modelowanie chorób), logistyka (optymalizacja tras), sport (analiza danych), psychologia (statystyka), sztuczna inteligencja (algorytmy). Wniosek: uczniowie muszą zobaczyć realne zastosowania – nie w zadaniach z „ojcem i synem”, ale w prawdziwym świecie.

4. Matematyczny storytelling – jak opowiadać o liczbach? Storytelling w edukacji matematycznej to nie „bajki o liczbach”, ale narracyjne konteksty, które:
   -uruchamiają ciekawość,
   -nadają sens pojęciom,
   -budują emocjonalne zaangażowanie.
   Struktura dobrej „matematycznej opowieści”:
   a)Pytanie lub zaskoczenie – coś, co łamie intuicję.
   b)Konflikt lub paradoks – coś nie działa tak, jak się wydaje.
   c)Matematyczne wyjaśnienie – odkrycie zasad rządzących światem.
   d)Zastosowanie lub morał – jak to działa w praktyce.
   „Uczeń zapomina wzór, ale zapamięta historię, w której ten wzór coś wyjaśnił.”

5. Przykłady matematycznych historii – mini-lekcje Każdy z przykładów można wykorzystać w pracy dydaktycznej jako „matematyczną opowieść”. Warto potraktować je jako scenariusze lekcji problemowych lub projekty interdyscyplinarne.
   5.1. Paradoks Monty’ego Halla – kiedy intuicja zawodzi Kontekst: teleturniej, trzy drzwi, jeden samochód. Uczniowie intuicyjnie wybierają błędnie – i to początek dyskusji. Kluczowe przesłanie: matematyka uczy, że świat nie zawsze jest taki, jak nam się wydaje. Kompetencje: logiczne rozumowanie, analiza danych, krytyczne myślenie.
   5.2. Funkcje wykładnicze i prawo Malthusa. Historia o bakteriach, populacji, wzroście danych w sieci. Wprowadzenie pojęcia wzrostu wykładniczego – i jego konsekwencji społecznych i ekologicznych. Wersja dla liceum: powiązanie z złożonością obliczeniową i eksplozją danych. Wniosek: matematyka pokazuje granice wzrostu – i granice naszej intuicji.
   5.3. Wartość oczekiwana – czy opłaca się grać w kasynie? Kontekst: hazard, losowość, „czy można oszukać szczęście?”. Obliczenia wartości oczekiwanej i analiza emocji gracza. Wniosek: matematyka to narzędzie demaskowania złudzeń.
   5.4. Kredyt hipoteczny i procent składany Historia: „młody dorosły i jego pierwsze mieszkanie”. Raty równe i malejące, suma ciągu i procent składany. Dyskusja: jak edukacja finansowa wpisuje się w program matematyki. Wniosek: matematyka to kompetencja obywatelska, nie tylko szkolna.

6. Dyskusja i refleksja – jak to przenieść na lekcję? Co nas blokuje w opowiadaniu o matematyce w ten sposób? Jak łączyć wymagania podstawy programowej z narracyjnym podejściem?
   Wskazówki praktyczne:
   -zaczynaj od pytania lub zdziwienia, nie od definicji,
   -buduj lekcję wokół historii lub problemu,
   -kończ refleksją lub zastosowaniem,
   -pozwól uczniom opowiadać własne historie matematyczne.

7. Zakończenie – Matematyka jako język sensu „Matematyka nie jest tylko narzędziem do liczenia. Jest sposobem widzenia świata – logicznego, pięknego i ludzkiego.” Podsumowanie: od „nauczania wzorów” do „budowania sensu”.

Inspiracja końcowa: „Nie wszyscy uczniowie zostaną matematykami. Ale każdy może nauczyć się myśleć jak matematyk.”
Przykładowe narzędzia w nauczaniu matematyki:
✓ Photomath – nauka krok po kroku, nie tylko „ściąganie
✓ Wirtualna tablica Idroo – wspólna prac

Mówca: Mateusz Gawlik

RAMOWY PLAN WARSZTATU.pdf

11 WARSZTAT: Praca w grupie zróżnicowanej

Współczesna szkoła to przestrzeń, w której uczniowie różnią się między sobą stylem uczenia się, tempem pracy, możliwościami poznawczymi, zainteresowaniami, a także doświadczeniami społecznymi i kulturowymi. Prowadzenie zajęć w tak zróżnicowanym środowisku stanowi wyzwanie, ale też daje ogromne możliwości rozwijania potencjału każdego ucznia. Podczas warsztatu uczestnicy poznają praktyczne strategie pracy w grupach zróżnicowanych, które pomogą im: dostrzegać i wykorzystywać mocne strony uczniów, planować zadania dostosowane do różnych poziomów umiejętności, stosować metody aktywizujące sprzyjające współpracy,
budować atmosferę włączającą i wspierającą, rozwijać kompetencje społeczne oraz poczucie sprawczości wśród uczniów. Zrozumienie wyzwań i korzyści pracy w grupie zróżnicowanej. Poznanie narzędzi i technik różnicowania zadań dydaktycznych. Ćwiczenie metod pracy zespołowej, które sprzyjają integracji i efektywnej współpracy. Rozwijanie umiejętności nauczyciela w zakresie wspierania indywidualnych potrzeb uczniów. Grupa docelowa: dla wszystkich.

Mówca: Dorota Prysak

12 WARSZTAT: Prototypowanie i modelowanie pomocy dydaktycznych

Podczas warsztatów uczestnicy poznają proces tworzenia i prototypowania pomocy dydaktycznych, które wspierają nauczanie przedmiotów ścisłych i przyrodniczych. Dowiesz się, jak krok po kroku przejść od pomysłu do gotowego modelu – prostego, taniego w wykonaniu i angażującego uczniów.
Porozmawiamy o tym, skąd czerpać inspiracje do lekcji z wykorzystaniem modeli, jak włączać je w proces uczenia się przez działanie oraz jak projektować pomoce, które ułatwiają zrozumienie trudnych pojęć i zjawisk przyrodniczych.
W części praktycznej wykonasz model pulsara – przykład pomocy, którą możesz wykorzystać na lekcjach fizyki, GDD, zajęciach kreatywnych, podczas szkolnego pikniku lub zaproponować uczniom jako projekt do samodzielnego wykonania.

Mówca: Aneta Kołton-Janiga (Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 5 w Sosnowcu,)

13 WARSZTAT: Typy reakcji chemicznych

Doświadczenie powinno być nieodłącznym elementem każdej lekcji chemii. Na warsztatach „Typy reakcji chemicznych” zaproponujemy szereg eksperymentów dotyczących różnych reakcji chemicznych, zarówno z zakresu chemii organicznej, jak i nieorganicznej. Uczestnicy będą mieli okazję zobaczyć, jak w prosty sposób można przeprowadzić reakcje syntezy, analizy oraz wymiany. Pokażemy również fascynujące, barwne reakcje redoks oraz typowe reakcje z dziedziny chemii organicznej. Nasze doświadczenia będą oparte na podstawowym sprzęcie oraz odczynnikach dostępnych w laboratoriach szkolnych, co umożliwi ich łatwe zrealizowanie w warunkach klasowych. Prowadzący warsztaty będą służyć Uczestnikom radami praktycznymi oraz metodycznymi, dotyczącymi przebiegu doświadczenia, doboru sprzętu i odczynników oraz zasad bezpieczeństwa pracy. Grupa docelowa: nauczyciele wszystkich szkół

Mówca: Dr Justyna Polak

14 WARSZTAT: Z Paxim poznajemy Kosmos. O edukacji kosmicznej słów kilka

Edukacja kosmiczna w szkołach to nie tylko fascynująca podróż w głąb wszechświata, lecz także sposób na rozwijanie ciekawości, kreatywności i myślenia krytycznego u uczniów. Nauka o kosmosie łączy elementy fizyki, chemii, biologii, geografii i matematyki, pokazując, jak różne dziedziny wiedzy współtworzą obraz świata. Dzięki edukacji kosmicznej młodzi ludzie lepiej rozumieją zjawiska zachodzące we wszechświecie i ich wpływ na codzienne życie. To również doskonałe przygotowanie do przyszłości – rozwijającej się ery technologii kosmicznych i nowych zawodów. Praca nad projektami kosmicznymi uczy współpracy, odpowiedzialności i wspólnego rozwiązywania problemów. Edukacja kosmiczna inspiruje, poszerza horyzonty i pomaga kształtować pokolenie gotowe odkrywać świat – i przestrzeń poza nim.

Mówca: Joanna Grecka-Otremba

12:00 Przerwa kawowa

15 WARSZTAT: AI jako asystent nauczyciela – warsztaty praktyczne

Warsztat to spotkanie skierowane do nauczycieli, którzy chcą poznać praktyczne możliwości wykorzystania sztucznej inteligencji w codziennej pracy dydaktycznej. Uczestnicy zapoznają się z możliwościami obsługi popularnych narzędzi AI, w szczególności ChatGPT, Claude, Gemini, Grok oraz zobaczą, jak mogą one wspierać różnorodne zadania – od przygotowania materiałów dydaktycznych, przez planowanie lekcji, po indywidualizację procesu nauczania.
Warsztat łączy teorię z praktyką: uczestnicy poznają mocne strony i ograniczenia poszczególnych platform, nauczą się formułować skuteczne polecenia dla AI oraz dowiedzą się, jak bezpiecznie i etycznie korzystać z tych narzędzi. Podczas spotkania nauczyciele będą mieli okazję samodzielnie przetestować omawiane rozwiązania, wymienić się doświadczeniami z innymi uczestnikami oraz wspólnie zastanowić się nad tym, jak AI zmienia rolę nauczyciela i kształtuje przyszłość edukacji. Celem warsztatów jest wyposażenie kadry pedagogicznej w wiedzę i umiejętności pozwalające świadomie i odpowiedzialnie wprowadzać AI do własnej praktyki zawodowej.

Mówca: Joanna Maszybrocka (Uniwersytet Śląski, Wydział Nauk Ścisłych i Technicznych)

16 WARSZTAT: Druk 3d dla każdego

Podczas warsztatów uczestnicy poznają możliwości wykorzystania druku 3D w nauczaniu przedmiotów ścisłych i przyrodniczych na przykładzie prostego w obsłudze i przyjaznego dla użytkownika systemu. Zaprezentowane zostaną proste narzędzia do projektowania modeli (Thinkercad), proces przygotowania do druku oraz działanie drukarki 3D w czasie rzeczywistym. Uczestnicy zobaczą przykłady gotowych modeli edukacyjnych i dowiedzą się, jak efektywnie wdrażać druk 3D do pracy dydaktycznej z uwzględnieniem praktycznych rozwiązań i wskazówek. Grupa docelowa: nauczyciele wszystkich szkół

Mówca: Jacek Francikowski

17 WARSZTAT: IBL w akcji czyli jak wspierać aktywne uczenie się.

Warsztaty skierowane są do nauczycieli przedmiotów przyrodniczych, którzy chcą wzbogacić swoje lekcje o aktywizujące metody pracy. Uczestnicy poznają metodę Inquiry Based Learning (IBL) – podejście, które rozwija ciekawość naukową, krytyczne myślenie i umiejętność samodzielnego odkrywania zjawisk przez uczniów. Podczas spotkania zaprezentowane zostaną: podstawy teoretyczne i poziomy zaawansowania metody IBL, praktyczne scenariusze zajęć i materiały dydaktyczne, wskazówki, jak skutecznie wdrażać IBL i unikać najczęstszych błędów. Warsztat ma praktyczny charakter – uczestnicy wezmą udział w symulacjach i ćwiczeniach, zdobywając inspiracje i gotowe pomysły do wykorzystania w swojej pracy.

Mówca: Małgorzata Szymura

18 WARSZTAT: Kiedy ziemia drży – odkrywanie świata sejsmologa i sejsmologii

Warsztaty z sejsmologii będą poświęcone praktycznemu wprowadzeniu do nauki o trzęsieniach ziemi, falach sejsmicznych i procesach zachodzących we wnętrzu Ziemi. Uczestnicy poznają podstawowe pojęcia, takie jak fale P i S, zasady rejestracji drgań przy pomocy sejsmografów oraz interpretacji sejsmogramów. Omówiona zostanie także koncepcja source–path–site, wyjaśniająca, w jaki sposób właściwości źródła trzęsienia, droga propagacji fal oraz warunki lokalne wpływają na końcowy zapis sejsmiczny. W części teoretycznej uczestnicy zapoznają się również z fizycznym modelem wnętrza Ziemi oraz wkładem prof. Adama Dziewońskiego w badania nad jej strukturą. W części praktycznej wykorzystana zostanie aplikacja mobilna EMSC „LastQuake” oraz baza danych EMSC (emsc-csem.org ), umożliwiająca analizę rzeczywistych i archiwalnych trzęsień ziemi. Uczestnicy przeprowadzą proste obliczenia i analizy, m.in. dotyczące czasu przyjścia fal sejsmicznych, średniej prędkości ich propagacji oraz lokalizacji epicentrum trzęsienia ziemi w Polsce z użyciem map i danych pomiarowych. Warsztaty pozwolą zrozumieć podstawowe metody pracy sejsmologa oraz prześledzić cały proces – od rejestracji fal po wyznaczenie epicentrum. Zajęcia odbędą się w sali komputerowej z dostępem do Internetu i są skierowane do nauczycieli szkół podstawowych (klasy 5–8) oraz średnich.

Mówca: Maciej Mendecki

19 WARSZTAT: Niewidzialne fale – jak odkrywać i badać promieniowanie

Czy wiesz, że promieniowanie otacza nas na co dzień – w przestrzeni kosmicznej, w glebie, a nawet w naszych urządzeniach? Podczas warsztatów dowiesz się, czym są różne rodzaje promieniowania, jak je wykrywać i bezpiecznie badać. Zobaczysz detektory w akcji, wykonasz własne proste doświadczenia i przekonasz się, że świat niewidzialnych fal można oswoić i wykorzystać w nauce oraz technice. Grupa docelowa: nauczyciele szkół ponadpodstawowych.

Mówca: Szymon Pulawski (Uniwersytet Śląski)

20 WARSZTAT: Od izolacji DNA z banana do barwnego świata organelli: poznaj fascynujący świat komórek

Wejdź do mikroskopijnego świata i odkryj, jak fascynujące może być życie komórki! W trakcie warsztatów samodzielnie wyizolujesz DNA z banana i zajrzysz do wnętrza komórek, poznając kolorowy świat ich organelli. Nauka jeszcze nigdy nie była tak ciekawa! Grupa docelowa: nauczyciele wszystkich szkół.

Mówca: Katarzyna Malarz

21 WARSZTAT: Oznaczanie i dziedziczenie grup krwi.

Podczas warsztatu nauczyciele otrzymają materiały edukacyjne oraz przeprowadzą doświadczenie z oznaczaniem grupy krwi (układ ABO/antygen Rh) z wykorzystaniem dostępnego, bezpiecznego, komercyjnego testu. Uczestnicy warsztatów rozwiążą krzyżówki genetyczne związane z dziedziczeniem grup krwi lub antygenu Rh – w formie grywalizacji. Dodatkowo zostanie zaprezentowana internetowa gra edukacyjna BloodTypingGame oraz gra karciana, które można wykorzystać do utrwalenia zdobytej wiedzy. Dzięki warsztatom nauczyciele poszerzą swoją wiedzę, uzyskają informacje jak przeprowadzić podobne warsztaty z uczniami uatrakcyjniając prowadzenie zajęć lekcyjnych. Grupa docelowa: ???

Mówca: Barbara Wójcikowska

22 WARSZTAT: Pokazać, jak poprzez narrację i realne konteksty można budować w uczniach sens uczenia się matematyki oraz motywację do myślenia matematycznego

1. Otwarcie – „Lekcja jak u Hitchcocka”
   „Każda dobra lekcja, jak film Hitchcocka, zaczyna się od trzęsienia ziemi, a potem napięcie tylko rośnie.” - Krótka anegdota lub sytuacja „z życia szkoły”: np. rozmowa z uczniem, który pyta „A po co mi to?”. Uświadomienie: to pytanie nie jest atakiem, tylko szczerym wołaniem o sens.
   Teza: „Matematyka nie potrzebuje nowego programu nauczania. Potrzebuje nowego sposobu opowiadania.”

2. Po co uczymy matematyki? Refleksja nad celami: Czy uczymy liczenia, czy myślenia? Czy nasi uczniowie wiedzą, po co to robią? Matematyka jako język rozumienia świata, a nie tylko narzędzie rachunkowe. Cytat: „Matematyka to sztuka dostrzegania wzorców w chaosie.” Zachęta dla nauczycieli: spróbujmy mówić o matematyce tak, jak o kulturze — z emocją, z historią, z ludźmi w tle.

3. Gdzie dziś naprawdę bez matematyki ani rusz? Przykłady zawodów i dziedzin, gdzie matematyka jest kluczowa, ale nie zawsze oczywista: medycyna (modelowanie chorób), logistyka (optymalizacja tras), sport (analiza danych), psychologia (statystyka), sztuczna inteligencja (algorytmy). Wniosek: uczniowie muszą zobaczyć realne zastosowania – nie w zadaniach z „ojcem i synem”, ale w prawdziwym świecie.

4. Matematyczny storytelling – jak opowiadać o liczbach? Storytelling w edukacji matematycznej to nie „bajki o liczbach”, ale narracyjne konteksty, które:
   -uruchamiają ciekawość,
   -nadają sens pojęciom,
   -budują emocjonalne zaangażowanie.
   Struktura dobrej „matematycznej opowieści”:
   a)Pytanie lub zaskoczenie – coś, co łamie intuicję.
   b)Konflikt lub paradoks – coś nie działa tak, jak się wydaje.
   c)Matematyczne wyjaśnienie – odkrycie zasad rządzących światem.
   d)Zastosowanie lub morał – jak to działa w praktyce.
   „Uczeń zapomina wzór, ale zapamięta historię, w której ten wzór coś wyjaśnił.”

5. Przykłady matematycznych historii – mini-lekcje Każdy z przykładów można wykorzystać w pracy dydaktycznej jako „matematyczną opowieść”. Warto potraktować je jako scenariusze lekcji problemowych lub projekty interdyscyplinarne.
   5.1. Paradoks Monty’ego Halla – kiedy intuicja zawodzi Kontekst: teleturniej, trzy drzwi, jeden samochód. Uczniowie intuicyjnie wybierają błędnie – i to początek dyskusji. Kluczowe przesłanie: matematyka uczy, że świat nie zawsze jest taki, jak nam się wydaje. Kompetencje: logiczne rozumowanie, analiza danych, krytyczne myślenie.
   5.2. Funkcje wykładnicze i prawo Malthusa. Historia o bakteriach, populacji, wzroście danych w sieci. Wprowadzenie pojęcia wzrostu wykładniczego – i jego konsekwencji społecznych i ekologicznych. Wersja dla liceum: powiązanie z złożonością obliczeniową i eksplozją danych. Wniosek: matematyka pokazuje granice wzrostu – i granice naszej intuicji.
   5.3. Wartość oczekiwana – czy opłaca się grać w kasynie? Kontekst: hazard, losowość, „czy można oszukać szczęście?”. Obliczenia wartości oczekiwanej i analiza emocji gracza. Wniosek: matematyka to narzędzie demaskowania złudzeń.
   5.4. Kredyt hipoteczny i procent składany Historia: „młody dorosły i jego pierwsze mieszkanie”. Raty równe i malejące, suma ciągu i procent składany. Dyskusja: jak edukacja finansowa wpisuje się w program matematyki. Wniosek: matematyka to kompetencja obywatelska, nie tylko szkolna.

6. Dyskusja i refleksja – jak to przenieść na lekcję? Co nas blokuje w opowiadaniu o matematyce w ten sposób? Jak łączyć wymagania podstawy programowej z narracyjnym podejściem?
   Wskazówki praktyczne:
   -zaczynaj od pytania lub zdziwienia, nie od definicji,
   -buduj lekcję wokół historii lub problemu,
   -kończ refleksją lub zastosowaniem,
   -pozwól uczniom opowiadać własne historie matematyczne.

7. Zakończenie – Matematyka jako język sensu „Matematyka nie jest tylko narzędziem do liczenia. Jest sposobem widzenia świata – logicznego, pięknego i ludzkiego.” Podsumowanie: od „nauczania wzorów” do „budowania sensu”.

Inspiracja końcowa: „Nie wszyscy uczniowie zostaną matematykami. Ale każdy może nauczyć się myśleć jak matematyk.”
Przykładowe narzędzia w nauczaniu matematyki:
✓ Photomath – nauka krok po kroku, nie tylko „ściąganie
✓ Wirtualna tablica Idroo – wspólna prac

Mówca: Mateusz Gawlik

23 WARSZTAT: Praca w grupie zróżnicowanej

Współczesna szkoła to przestrzeń, w której uczniowie różnią się między sobą stylem uczenia się, tempem pracy, możliwościami poznawczymi, zainteresowaniami, a także doświadczeniami społecznymi i kulturowymi. Prowadzenie zajęć w tak zróżnicowanym środowisku stanowi wyzwanie, ale też daje ogromne możliwości rozwijania potencjału każdego ucznia. Podczas warsztatu uczestnicy poznają praktyczne strategie pracy w grupach zróżnicowanych, które pomogą im: dostrzegać i wykorzystywać mocne strony uczniów, planować zadania dostosowane do różnych poziomów umiejętności, stosować metody aktywizujące sprzyjające współpracy,
budować atmosferę włączającą i wspierającą, rozwijać kompetencje społeczne oraz poczucie sprawczości wśród uczniów. Zrozumienie wyzwań i korzyści pracy w grupie zróżnicowanej. Poznanie narzędzi i technik różnicowania zadań dydaktycznych. Ćwiczenie metod pracy zespołowej, które sprzyjają integracji i efektywnej współpracy. Rozwijanie umiejętności nauczyciela w zakresie wspierania indywidualnych potrzeb uczniów. Grupa docelowa: dla wszystkich.

Mówca: Dorota Prysak

24 WARSZTAT: Prototypowanie i modelowanie pomocy dydaktycznych

Podczas warsztatów uczestnicy poznają proces tworzenia i prototypowania pomocy dydaktycznych, które wspierają nauczanie przedmiotów ścisłych i przyrodniczych. Dowiesz się, jak krok po kroku przejść od pomysłu do gotowego modelu – prostego, taniego w wykonaniu i angażującego uczniów.
Porozmawiamy o tym, skąd czerpać inspiracje do lekcji z wykorzystaniem modeli, jak włączać je w proces uczenia się przez działanie oraz jak projektować pomoce, które ułatwiają zrozumienie trudnych pojęć i zjawisk przyrodniczych.
W części praktycznej wykonasz model pulsara – przykład pomocy, którą możesz wykorzystać na lekcjach fizyki, GDD, zajęciach kreatywnych, podczas szkolnego pikniku lub zaproponować uczniom jako projekt do samodzielnego wykonania.

Mówca: Aneta Kołton-Janiga (Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 5 w Sosnowcu,)

25 WARSZTAT: Typy reakcji chemicznych

Doświadczenie powinno być nieodłącznym elementem każdej lekcji chemii. Na warsztatach „Typy reakcji chemicznych” zaproponujemy szereg eksperymentów dotyczących różnych reakcji chemicznych, zarówno z zakresu chemii organicznej, jak i nieorganicznej. Uczestnicy będą mieli okazję zobaczyć, jak w prosty sposób można przeprowadzić reakcje syntezy, analizy oraz wymiany. Pokażemy również fascynujące, barwne reakcje redoks oraz typowe reakcje z dziedziny chemii organicznej. Nasze doświadczenia będą oparte na podstawowym sprzęcie oraz odczynnikach dostępnych w laboratoriach szkolnych, co umożliwi ich łatwe zrealizowanie w warunkach klasowych. Prowadzący warsztaty będą służyć Uczestnikom radami praktycznymi oraz metodycznymi, dotyczącymi przebiegu doświadczenia, doboru sprzętu i odczynników oraz zasad bezpieczeństwa pracy. Grupa docelowa: nauczyciele wszystkich szkół

Mówca: Dr Justyna Polak

26 WARSZTAT: Z Paxim poznajemy Kosmos. O edukacji kosmicznej słów kilka

Edukacja kosmiczna w szkołach to nie tylko fascynująca podróż w głąb wszechświata, lecz także sposób na rozwijanie ciekawości, kreatywności i myślenia krytycznego u uczniów. Nauka o kosmosie łączy elementy fizyki, chemii, biologii, geografii i matematyki, pokazując, jak różne dziedziny wiedzy współtworzą obraz świata. Dzięki edukacji kosmicznej młodzi ludzie lepiej rozumieją zjawiska zachodzące we wszechświecie i ich wpływ na codzienne życie. To również doskonałe przygotowanie do przyszłości – rozwijającej się ery technologii kosmicznych i nowych zawodów. Praca nad projektami kosmicznymi uczy współpracy, odpowiedzialności i wspólnego rozwiązywania problemów. Edukacja kosmiczna inspiruje, poszerza horyzonty i pomaga kształtować pokolenie gotowe odkrywać świat – i przestrzeń poza nim.

Mówca: Joanna Grecka-Otremba

13:45 Przerwa obiadowa

27 WYKŁAD: I&AI czyli stąd do wieczności

40 lat temu prof. Zbigniew Religa wykonał pierwszą udaną transplantację serca. Stąd właśnie zaczęła się droga do …. wieczności… Od ponad 30 lat „mój” POLVAD czyli system wspomagania serca ratuje pacjentów. To był pierwszy mój krok w stronę robotyki. Lecz prof. Z.Religa potrzebował robota do operacji, więc rozpoczęliśmy prace nad projektem robota chirurgicznego, którego nazwałem Robin Heart.
Po postępach przesyłania na odległość informacji (telemedycyna) czas na przesyłanie na odległość działania. Bezpieczeństwo zależy od obecności i sprawczości wykonawcy usług medycznych. Wobec braku kadr, rosnących potrzebach i oczekiwaniach społecznych roboty medyczne stają się jedyną szansą na realizację naszej obietnicy o powszechnym dostępie do najwyższej jakości opieki medycznej.
By zwiększyć bezpieczeństwo operacji na odległość musieliśmy dać robotowi swobodę wyboru, gdy straci z operatorem kontakt. I tak poznałem ją – AI.
Technologia zmienia świat, a technologię napędza nauka, a naukę tworzą uczniowie. A naukę tworzą zbuntowani uczniowie, czyli… uczniowie dobrych nauczycieli. Zawsze uznawałem za swój wielki przywilej, że mogłem stawać przed młodzieżą, i tą akademicką, i szkolną, i proponować im swoją wizję poszukiwania sensu życia, sensu pracy dla siebie, czyli wszystkich. To technologia, dostęp do narzędzi mogą zmieniać świat. Ale to nasza odpowiedź na te pytania go zmienia. Już wielokrotnie straciliśmy raj z powodu decyzji konsumenckiej.

Mówca: Prof. Zbigniew Nawrat

niedz., 23 listopada

28 WYKŁAD: Kosmiczna zagadka egipskiego sztyletu.

Czy w przestrzeni kosmicznej można odnaleźć struktury krystaliczne? A może nie trzeba szukać poza naszą planetą? Wspólnie przyjrzymy się temu, jak dzięki krystalicznej strukturze udało się rozwikłać zagadkę królewskiego sztyletu. Przyjrzymy się także przesłankom do istnienia drogocennych kamieni w naszym układzie słonecznym i daleko poza nim.

Mówca: Damian Jabłeka (Planetarium Śląskie)

29 WYKŁAD: Soczewki grawitacyjne jako narzędzie w badaniu fundamentalnych własności natury.

W dobie masywnych przeglądów galaktyk zjawisko silnego soczewkowania grawitacyjnego zyskało status użytecznego narzędzia pozwalającego na badanie podstawowych własności natury. Przykładowo, oryginalna idea S. Refsdala z 1964 wiąże pomiar opóźnień czasowych między sygnałami pochodzącymi z obrazów soczewkowanego odległego źródła z możliwością pomiaru wartości stałej Hubble’a (a więc uzyskaniu informacji odnośnie obecnego tempa ekspansji Wszechświata) w sposób komplementarny do innych obserwacji. Idea ta przez długi czas nie mogła zostać zastosowana z uwagi na brak narzędzi: pierwsza detekcja zjawiska silnego soczewkowania grawitacyjnego nastąpiła dopiero w 1979 roku. Odkrycie to zapoczątkowało erę intensywnych poszukiwań innych układów silnych soczewek grawitacyjnych. W rezultacie do końca lat 90-tych ubiegłego stulecia znanych było 11 takich obiektów. Obecnie zmiana strategii poszukiwawczych (przeglądy spektroskopowe skoncentrowane na analizie widm potencjalnych soczewek pod kątem obecności dodatkowego widma pochodzącego od obiektu znajdującego się na większych odległościach) zaowocowała setkami znanych układów silnych soczewek grawitacyjnych. To z kolei stwarza możliwość wykorzystania tychże obiektów w badaniu fundamentalnych zagadnień fizyki. W szczególności, podążając kierunkiem wskazanym przez Refsdala, soczewki grawitacyjne mogą być z powodzeniem stosowane jako tzw. statystyczne linijki standardowe pozwalające na pomiar odległości do odległych obiektów astrofizycznych. Dzięki temu możemy z dobrą dokładnością wyznaczyć wartość nie tylko stałej Hubble’a ale również innych parametrów kosmologicznych, m.in. związanych z równaniem stanu tej części materialnej zawartości Wszechświata, która jest odpowiedzialna za jego obecnie przyspieszającą ekspansję – tzw. ciemnej energii. W obliczu braku jakichkolwiek przesłanek teoretycznych i obserwacyjnych dotyczących natury ciemnej energii, każde narzędzie pozwalające badać jej własności komplementarnie do innych obserwacji jest na wagę złota i czyni soczewkowanie grawitacyjne niezwykle obiecującym narzędziem w kosmologii obserwacyjnej.
Okazuje się, że pierwotny pomysł Refsdala o którym wspomniano wyżej może znaleźć zastosowanie również w testowaniu teorii z obszaru tzw. kwantowej grawitacji, która powinna ujawnić się przy energiach rzędu energii Plancka (~1019 GeV) wielokrotnie przewyższających skale energetyczne jakimi dysponujemy obecnie. Wobec braku jakichkolwiek wytycznych wskazujących która z dróg do kwantowej grawitacji jest poprawna, szczególnym przywilejem cieszą się podejścia fenomenologiczne, gdzie rozważa się małe poprawki do teorii standardowej pochodzące z fizyki skali Plancka i sprawdza, na ile obecne obserwacje pozwalają na obecność tychże poprawek. W ten sposób można zbadać między innymi konsekwencje łamania podstawowych symetrii w fizyce, jak np. łamanie symetrii Lorentza. Możliwość, że przy energiach rzędu energii Plancka symetria ta nie jest zachowana stanowi jedną z implikacji pewnych podejść do kwantowej grawitacji. W tym przypadku prędkość propagowania się sygnałów elektromagnetycznych i fal grawitacyjnych staje się funkcją energii. Pomiar opóźnień czasowych między soczewkowanymi sygnałami pochodzącymi z odległych źródeł astrofizycznych rejestrowanymi w różnych oknach energetycznych pozwala na zweryfikowanie tych teorii. Moje wystąpienie będzie poświęcone dokładniejszej analizie tychże zagadnień.

Mówca: Aleksandra Piórkowska

KN_Mosty_2025_Piorkowska-Kurpas.pdf

11:15 Przerwa kawowa

30 WARSZTAT: AI jako asystent nauczyciela – warsztaty praktyczne

Warsztat to spotkanie skierowane do nauczycieli, którzy chcą poznać praktyczne możliwości wykorzystania sztucznej inteligencji w codziennej pracy dydaktycznej. Uczestnicy zapoznają się z możliwościami obsługi popularnych narzędzi AI, w szczególności ChatGPT, Claude, Gemini, Grok oraz zobaczą, jak mogą one wspierać różnorodne zadania – od przygotowania materiałów dydaktycznych, przez planowanie lekcji, po indywidualizację procesu nauczania.
Warsztat łączy teorię z praktyką: uczestnicy poznają mocne strony i ograniczenia poszczególnych platform, nauczą się formułować skuteczne polecenia dla AI oraz dowiedzą się, jak bezpiecznie i etycznie korzystać z tych narzędzi. Podczas spotkania nauczyciele będą mieli okazję samodzielnie przetestować omawiane rozwiązania, wymienić się doświadczeniami z innymi uczestnikami oraz wspólnie zastanowić się nad tym, jak AI zmienia rolę nauczyciela i kształtuje przyszłość edukacji. Celem warsztatów jest wyposażenie kadry pedagogicznej w wiedzę i umiejętności pozwalające świadomie i odpowiedzialnie wprowadzać AI do własnej praktyki zawodowej.

Mówca: Joanna Maszybrocka (Uniwersytet Śląski, Wydział Nauk Ścisłych i Technicznych)

31 WARSZTAT: Druk 3d dla każdego

Podczas warsztatów uczestnicy poznają możliwości wykorzystania druku 3D w nauczaniu przedmiotów ścisłych i przyrodniczych na przykładzie prostego w obsłudze i przyjaznego dla użytkownika systemu. Zaprezentowane zostaną proste narzędzia do projektowania modeli (Thinkercad), proces przygotowania do druku oraz działanie drukarki 3D w czasie rzeczywistym. Uczestnicy zobaczą przykłady gotowych modeli edukacyjnych i dowiedzą się, jak efektywnie wdrażać druk 3D do pracy dydaktycznej z uwzględnieniem praktycznych rozwiązań i wskazówek. Grupa docelowa: nauczyciele wszystkich szkół

Mówca: Jacek Francikowski

32 WARSZTAT: IBL w akcji czyli jak wspierać aktywne uczenie się.

Warsztaty skierowane są do nauczycieli przedmiotów przyrodniczych, którzy chcą wzbogacić swoje lekcje o aktywizujące metody pracy. Uczestnicy poznają metodę Inquiry Based Learning (IBL) – podejście, które rozwija ciekawość naukową, krytyczne myślenie i umiejętność samodzielnego odkrywania zjawisk przez uczniów. Podczas spotkania zaprezentowane zostaną: podstawy teoretyczne i poziomy zaawansowania metody IBL, praktyczne scenariusze zajęć i materiały dydaktyczne, wskazówki, jak skutecznie wdrażać IBL i unikać najczęstszych błędów. Warsztat ma praktyczny charakter – uczestnicy wezmą udział w symulacjach i ćwiczeniach, zdobywając inspiracje i gotowe pomysły do wykorzystania w swojej pracy.

Mówca: Małgorzata Szymura

33 WARSZTAT: Kiedy ziemia drży – odkrywanie świata sejsmologa i sejsmologii

Warsztaty z sejsmologii będą poświęcone praktycznemu wprowadzeniu do nauki o trzęsieniach ziemi, falach sejsmicznych i procesach zachodzących we wnętrzu Ziemi. Uczestnicy poznają podstawowe pojęcia, takie jak fale P i S, zasady rejestracji drgań przy pomocy sejsmografów oraz interpretacji sejsmogramów. Omówiona zostanie także koncepcja source–path–site, wyjaśniająca, w jaki sposób właściwości źródła trzęsienia, droga propagacji fal oraz warunki lokalne wpływają na końcowy zapis sejsmiczny. W części teoretycznej uczestnicy zapoznają się również z fizycznym modelem wnętrza Ziemi oraz wkładem prof. Adama Dziewońskiego w badania nad jej strukturą. W części praktycznej wykorzystana zostanie aplikacja mobilna EMSC „LastQuake” oraz baza danych EMSC (emsc-csem.org ), umożliwiająca analizę rzeczywistych i archiwalnych trzęsień ziemi. Uczestnicy przeprowadzą proste obliczenia i analizy, m.in. dotyczące czasu przyjścia fal sejsmicznych, średniej prędkości ich propagacji oraz lokalizacji epicentrum trzęsienia ziemi w Polsce z użyciem map i danych pomiarowych. Warsztaty pozwolą zrozumieć podstawowe metody pracy sejsmologa oraz prześledzić cały proces – od rejestracji fal po wyznaczenie epicentrum. Zajęcia odbędą się w sali komputerowej z dostępem do Internetu i są skierowane do nauczycieli szkół podstawowych (klasy 5–8) oraz średnich.

Mówca: Maciej Mendecki

34 WARSZTAT: Niewidzialne fale – jak odkrywać i badać promieniowanie

Czy wiesz, że promieniowanie otacza nas na co dzień – w przestrzeni kosmicznej, w glebie, a nawet w naszych urządzeniach? Podczas warsztatów dowiesz się, czym są różne rodzaje promieniowania, jak je wykrywać i bezpiecznie badać. Zobaczysz detektory w akcji, wykonasz własne proste doświadczenia i przekonasz się, że świat niewidzialnych fal można oswoić i wykorzystać w nauce oraz technice. Grupa docelowa: nauczyciele szkół ponadpodstawowych.

Mówca: Szymon Pulawski (Uniwersytet Śląski)

35 WARSZTAT: Od izolacji DNA z banana do barwnego świata organelli: poznaj fascynujący świat komórek

Wejdź do mikroskopijnego świata i odkryj, jak fascynujące może być życie komórki! W trakcie warsztatów samodzielnie wyizolujesz DNA z banana i zajrzysz do wnętrza komórek, poznając kolorowy świat ich organelli. Nauka jeszcze nigdy nie była tak ciekawa! Grupa docelowa: nauczyciele wszystkich szkół.

Mówca: Katarzyna Malarz

36 WARSZTAT: Oznaczanie i dziedziczenie grup krwi.

Podczas warsztatu nauczyciele otrzymają materiały edukacyjne oraz przeprowadzą doświadczenie z oznaczaniem grupy krwi (układ ABO/antygen Rh) z wykorzystaniem dostępnego, bezpiecznego, komercyjnego testu. Uczestnicy warsztatów rozwiążą krzyżówki genetyczne związane z dziedziczeniem grup krwi lub antygenu Rh – w formie grywalizacji. Dodatkowo zostanie zaprezentowana internetowa gra edukacyjna BloodTypingGame oraz gra karciana, które można wykorzystać do utrwalenia zdobytej wiedzy. Dzięki warsztatom nauczyciele poszerzą swoją wiedzę, uzyskają informacje jak przeprowadzić podobne warsztaty z uczniami uatrakcyjniając prowadzenie zajęć lekcyjnych. Grupa docelowa: ???

Mówca: Barbara Wójcikowska

37 WARSZTAT: Pokazać, jak poprzez narrację i realne konteksty można budować w uczniach sens uczenia się matematyki oraz motywację do myślenia matematycznego

1. Otwarcie – „Lekcja jak u Hitchcocka”
   „Każda dobra lekcja, jak film Hitchcocka, zaczyna się od trzęsienia ziemi, a potem napięcie tylko rośnie.” - Krótka anegdota lub sytuacja „z życia szkoły”: np. rozmowa z uczniem, który pyta „A po co mi to?”. = Uświadomienie: to pytanie nie jest atakiem, tylko szczerym wołaniem o sens.
   Teza: „Matematyka nie potrzebuje nowego programu nauczania. Potrzebuje nowego sposobu opowiadania.”

2. Po co uczymy matematyki? Refleksja nad celami: Czy uczymy liczenia, czy myślenia? Czy nasi uczniowie wiedzą, po co to robią? Matematyka jako język rozumienia świata, a nie tylko narzędzie rachunkowe. Cytat: „Matematyka to sztuka dostrzegania wzorców w chaosie.” Zachęta dla nauczycieli: spróbujmy mówić o matematyce tak, jak o kulturze — z emocją, z historią, z ludźmi w tle.

3. Gdzie dziś naprawdę bez matematyki ani rusz? Przykłady zawodów i dziedzin, gdzie matematyka jest kluczowa, ale nie zawsze oczywista: medycyna (modelowanie chorób), logistyka (optymalizacja tras), sport (analiza danych), psychologia (statystyka), sztuczna inteligencja (algorytmy). Wniosek: uczniowie muszą zobaczyć realne zastosowania – nie w zadaniach z „ojcem i synem”, ale w prawdziwym świecie.

4. Matematyczny storytelling – jak opowiadać o liczbach? Storytelling w edukacji matematycznej to nie „bajki o liczbach”, ale narracyjne konteksty, które:
   -uruchamiają ciekawość,
   -nadają sens pojęciom,
   -budują emocjonalne zaangażowanie.
   Struktura dobrej „matematycznej opowieści”:
   a)Pytanie lub zaskoczenie – coś, co łamie intuicję.
   b)Konflikt lub paradoks – coś nie działa tak, jak się wydaje.
   c)Matematyczne wyjaśnienie – odkrycie zasad rządzących światem.
   d)Zastosowanie lub morał – jak to działa w praktyce.
   „Uczeń zapomina wzór, ale zapamięta historię, w której ten wzór coś wyjaśnił.”

5. Przykłady matematycznych historii – mini-lekcje Każdy z przykładów można wykorzystać w pracy dydaktycznej jako „matematyczną opowieść”. Warto potraktować je jako scenariusze lekcji problemowych lub projekty interdyscyplinarne.
   5.1. Paradoks Monty’ego Halla – kiedy intuicja zawodzi Kontekst: teleturniej, trzy drzwi, jeden samochód. Uczniowie intuicyjnie wybierają błędnie – i to początek dyskusji. Kluczowe przesłanie: matematyka uczy, że świat nie zawsze jest taki, jak nam się wydaje. Kompetencje: logiczne rozumowanie, analiza danych, krytyczne myślenie.
   5.2. Funkcje wykładnicze i prawo Malthusa. Historia o bakteriach, populacji, wzroście danych w sieci. Wprowadzenie pojęcia wzrostu wykładniczego – i jego konsekwencji społecznych i ekologicznych. Wersja dla liceum: powiązanie z złożonością obliczeniową i eksplozją danych. Wniosek: matematyka pokazuje granice wzrostu – i granice naszej intuicji.
   5.3. Wartość oczekiwana – czy opłaca się grać w kasynie? Kontekst: hazard, losowość, „czy można oszukać szczęście?”. Obliczenia wartości oczekiwanej i analiza emocji gracza. Wniosek: matematyka to narzędzie demaskowania złudzeń.
   5.4. Kredyt hipoteczny i procent składany Historia: „młody dorosły i jego pierwsze mieszkanie”. Raty równe i malejące, suma ciągu i procent składany. Dyskusja: jak edukacja finansowa wpisuje się w program matematyki. Wniosek: matematyka to kompetencja obywatelska, nie tylko szkolna.

6. Dyskusja i refleksja – jak to przenieść na lekcję? Co nas blokuje w opowiadaniu o matematyce w ten sposób? Jak łączyć wymagania podstawy programowej z narracyjnym podejściem?
   Wskazówki praktyczne:
   -zaczynaj od pytania lub zdziwienia, nie od definicji,
   -buduj lekcję wokół historii lub problemu,
   -kończ refleksją lub zastosowaniem,
   -pozwól uczniom opowiadać własne historie matematyczne.

7. Zakończenie – Matematyka jako język sensu „Matematyka nie jest tylko narzędziem do liczenia. Jest sposobem widzenia świata – logicznego, pięknego i ludzkiego.” Podsumowanie: od „nauczania wzorów” do „budowania sensu”.

Inspiracja końcowa: „Nie wszyscy uczniowie zostaną matematykami. Ale każdy może nauczyć się myśleć jak matematyk.”
Przykładowe narzędzia w nauczaniu matematyki:
✓ Photomath – nauka krok po kroku, nie tylko „ściąganie
✓ Wirtualna tablica Idroo – wspólna prac

Mówca: Mateusz Gawlik

38 WARSZTAT: Praca w grupie zróżnicowanej

Współczesna szkoła to przestrzeń, w której uczniowie różnią się między sobą stylem uczenia się, tempem pracy, możliwościami poznawczymi, zainteresowaniami, a także doświadczeniami społecznymi i kulturowymi. Prowadzenie zajęć w tak zróżnicowanym środowisku stanowi wyzwanie, ale też daje ogromne możliwości rozwijania potencjału każdego ucznia. Podczas warsztatu uczestnicy poznają praktyczne strategie pracy w grupach zróżnicowanych, które pomogą im: dostrzegać i wykorzystywać mocne strony uczniów, planować zadania dostosowane do różnych poziomów umiejętności, stosować metody aktywizujące sprzyjające współpracy,
budować atmosferę włączającą i wspierającą, rozwijać kompetencje społeczne oraz poczucie sprawczości wśród uczniów. Zrozumienie wyzwań i korzyści pracy w grupie zróżnicowanej. Poznanie narzędzi i technik różnicowania zadań dydaktycznych. Ćwiczenie metod pracy zespołowej, które sprzyjają integracji i efektywnej współpracy. Rozwijanie umiejętności nauczyciela w zakresie wspierania indywidualnych potrzeb uczniów. Grupa docelowa: dla wszystkich.

Mówca: Dorota Prysak

39 WARSZTAT: Prototypowanie i modelowanie pomocy dydaktycznych

Podczas warsztatów uczestnicy poznają proces tworzenia i prototypowania pomocy dydaktycznych, które wspierają nauczanie przedmiotów ścisłych i przyrodniczych. Dowiesz się, jak krok po kroku przejść od pomysłu do gotowego modelu – prostego, taniego w wykonaniu i angażującego uczniów.
Porozmawiamy o tym, skąd czerpać inspiracje do lekcji z wykorzystaniem modeli, jak włączać je w proces uczenia się przez działanie oraz jak projektować pomoce, które ułatwiają zrozumienie trudnych pojęć i zjawisk przyrodniczych.
W części praktycznej wykonasz model pulsara – przykład pomocy, którą możesz wykorzystać na lekcjach fizyki, GDD, zajęciach kreatywnych, podczas szkolnego pikniku lub zaproponować uczniom jako projekt do samodzielnego wykonania.

Mówca: Aneta Kołton-Janiga (Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 5 w Sosnowcu,)

40 WARSZTAT: Typy reakcji chemicznych

Doświadczenie powinno być nieodłącznym elementem każdej lekcji chemii. Na warsztatach „Typy reakcji chemicznych” zaproponujemy szereg eksperymentów dotyczących różnych reakcji chemicznych, zarówno z zakresu chemii organicznej, jak i nieorganicznej. Uczestnicy będą mieli okazję zobaczyć, jak w prosty sposób można przeprowadzić reakcje syntezy, analizy oraz wymiany. Pokażemy również fascynujące, barwne reakcje redoks oraz typowe reakcje z dziedziny chemii organicznej. Nasze doświadczenia będą oparte na podstawowym sprzęcie oraz odczynnikach dostępnych w laboratoriach szkolnych, co umożliwi ich łatwe zrealizowanie w warunkach klasowych. Prowadzący warsztaty będą służyć Uczestnikom radami praktycznymi oraz metodycznymi, dotyczącymi przebiegu doświadczenia, doboru sprzętu i odczynników oraz zasad bezpieczeństwa pracy. Grupa docelowa: nauczyciele wszystkich szkół

Mówca: Dr Justyna Polak

41 WARSZTAT: Z Paxim poznajemy Kosmos. O edukacji kosmicznej słów kilka

Edukacja kosmiczna w szkołach to nie tylko fascynująca podróż w głąb wszechświata, lecz także sposób na rozwijanie ciekawości, kreatywności i myślenia krytycznego u uczniów. Nauka o kosmosie łączy elementy fizyki, chemii, biologii, geografii i matematyki, pokazując, jak różne dziedziny wiedzy współtworzą obraz świata. Dzięki edukacji kosmicznej młodzi ludzie lepiej rozumieją zjawiska zachodzące we wszechświecie i ich wpływ na codzienne życie. To również doskonałe przygotowanie do przyszłości – rozwijającej się ery technologii kosmicznych i nowych zawodów. Praca nad projektami kosmicznymi uczy współpracy, odpowiedzialności i wspólnego rozwiązywania problemów. Edukacja kosmiczna inspiruje, poszerza horyzonty i pomaga kształtować pokolenie gotowe odkrywać świat – i przestrzeń poza nim.

Mówca: Joanna Grecka-Otremba

13:00 Przerwa obiadowa

42 Wykład z pokazami

Mówca: Dr Aneta Szczygielska (Instytut Fizyki im. Augusta Chełkowskiego UŚ)

43 Zakończenie

Mówca: Katarzyna Schmidt (Uniwersytet Śląski, WNSiT)