Mówca
Opis
- Otwarcie – „Lekcja jak u Hitchcocka”
„Każda dobra lekcja, jak film Hitchcocka, zaczyna się od trzęsienia ziemi, a potem napięcie tylko rośnie.” - Krótka anegdota lub sytuacja „z życia szkoły”: np. rozmowa z uczniem, który pyta „A po co mi to?”. Uświadomienie: to pytanie nie jest atakiem, tylko szczerym wołaniem o sens.
Teza: „Matematyka nie potrzebuje nowego programu nauczania. Potrzebuje nowego sposobu opowiadania.”
-
Po co uczymy matematyki? Refleksja nad celami: Czy uczymy liczenia, czy myślenia? Czy nasi uczniowie wiedzą, po co to robią? Matematyka jako język rozumienia świata, a nie tylko narzędzie rachunkowe. Cytat: „Matematyka to sztuka dostrzegania wzorców w chaosie.” Zachęta dla nauczycieli: spróbujmy mówić o matematyce tak, jak o kulturze — z emocją, z historią, z ludźmi w tle.
-
Gdzie dziś naprawdę bez matematyki ani rusz? Przykłady zawodów i dziedzin, gdzie matematyka jest kluczowa, ale nie zawsze oczywista: medycyna (modelowanie chorób), logistyka (optymalizacja tras), sport (analiza danych), psychologia (statystyka), sztuczna inteligencja (algorytmy). Wniosek: uczniowie muszą zobaczyć realne zastosowania – nie w zadaniach z „ojcem i synem”, ale w prawdziwym świecie.
-
Matematyczny storytelling – jak opowiadać o liczbach? Storytelling w edukacji matematycznej to nie „bajki o liczbach”, ale narracyjne konteksty, które:
-uruchamiają ciekawość,
-nadają sens pojęciom,
-budują emocjonalne zaangażowanie.
Struktura dobrej „matematycznej opowieści”:
a)Pytanie lub zaskoczenie – coś, co łamie intuicję.
b)Konflikt lub paradoks – coś nie działa tak, jak się wydaje.
c)Matematyczne wyjaśnienie – odkrycie zasad rządzących światem.
d)Zastosowanie lub morał – jak to działa w praktyce.
„Uczeń zapomina wzór, ale zapamięta historię, w której ten wzór coś wyjaśnił.” -
Przykłady matematycznych historii – mini-lekcje Każdy z przykładów można wykorzystać w pracy dydaktycznej jako „matematyczną opowieść”. Warto potraktować je jako scenariusze lekcji problemowych lub projekty interdyscyplinarne.
5.1. Paradoks Monty’ego Halla – kiedy intuicja zawodzi Kontekst: teleturniej, trzy drzwi, jeden samochód. Uczniowie intuicyjnie wybierają błędnie – i to początek dyskusji. Kluczowe przesłanie: matematyka uczy, że świat nie zawsze jest taki, jak nam się wydaje. Kompetencje: logiczne rozumowanie, analiza danych, krytyczne myślenie.
5.2. Funkcje wykładnicze i prawo Malthusa. Historia o bakteriach, populacji, wzroście danych w sieci. Wprowadzenie pojęcia wzrostu wykładniczego – i jego konsekwencji społecznych i ekologicznych. Wersja dla liceum: powiązanie z złożonością obliczeniową i eksplozją danych. Wniosek: matematyka pokazuje granice wzrostu – i granice naszej intuicji.
5.3. Wartość oczekiwana – czy opłaca się grać w kasynie? Kontekst: hazard, losowość, „czy można oszukać szczęście?”. Obliczenia wartości oczekiwanej i analiza emocji gracza. Wniosek: matematyka to narzędzie demaskowania złudzeń.
5.4. Kredyt hipoteczny i procent składany Historia: „młody dorosły i jego pierwsze mieszkanie”. Raty równe i malejące, suma ciągu i procent składany. Dyskusja: jak edukacja finansowa wpisuje się w program matematyki. Wniosek: matematyka to kompetencja obywatelska, nie tylko szkolna. -
Dyskusja i refleksja – jak to przenieść na lekcję? Co nas blokuje w opowiadaniu o matematyce w ten sposób? Jak łączyć wymagania podstawy programowej z narracyjnym podejściem?
Wskazówki praktyczne:
-zaczynaj od pytania lub zdziwienia, nie od definicji,
-buduj lekcję wokół historii lub problemu,
-kończ refleksją lub zastosowaniem,
-pozwól uczniom opowiadać własne historie matematyczne. -
Zakończenie – Matematyka jako język sensu „Matematyka nie jest tylko narzędziem do liczenia. Jest sposobem widzenia świata – logicznego, pięknego i ludzkiego.” Podsumowanie: od „nauczania wzorów” do „budowania sensu”.
Inspiracja końcowa: „Nie wszyscy uczniowie zostaną matematykami. Ale każdy może nauczyć się myśleć jak matematyk.”
Przykładowe narzędzia w nauczaniu matematyki:
✓ Photomath – nauka krok po kroku, nie tylko „ściąganie
✓ Wirtualna tablica Idroo – wspólna prac
